İlk Yıllarda Çocuk Beslenmesi

Hafta sonu ilk defa bir anne olarak daha doğrusu anne olduğum için bir seminere katıldım. İşim gereği çoğunlukla toplantılar düzenleyen ben, uzun bir aradan sonra toplantı katılımcısı olarak Ritz Carlton'daydım…

6 Ekim Pazar günü Anneysen.com 'un SMA'nın katkılarıyla düzenlediği  "İlk Yılların Hikayesi" kampanyasına istinaden " İlk Yılarda Beslenme"  seminerine katıldım.  Kampanya ile ilgili detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. 

Sabah saat 10:30'da başlayan seminere biraz geciktiğimi utanarak belirtmek isterim. Girişte Sn. Aylin Çakır tüm güleryüzü ile beni karşıladı ve hemen salona girdim. Ben salona girdiğimde Çocuk Gastroloji Hepatoloji ve Beslenme Uzmanı Prof. Dr. Benal Büyükgebiz  yeni kürsüye çıkmış  ve paylaşımda bulunmaya başlıyordu ...

Tabiki de sizler ile paylaşmak istediğim bazı notlarım var. 

• Çocuklarda Beslenme
• Dünyaya gelen her bebek, doğumdan sonra da büyümeye devam eder. Boyu uzar, vücut ağırlığı artar
• Zaman zaman büyüme hızında azalma olsa da büyüme,erişkin yaş grubuna kadar devam eder.
• Büyümenin durması ile birey, çocukluktan erişkinliğe geçmiş olur. 
• Çocuklarda beslenmenin asıl amacı büyümenin en uygun koşullarda devamlılığını sağlamaktır. 
• Büyüme anne karnında başlar ve 18 yaşına kadar devam eder. En hızlı büyüme ergenlik dönemindedir. 
• Bebek ve çocuklarda büyümenin izlenmesi önemlidir.

• Büyüme ve Gelişme, Beslenmenin Etkisi;
• Büyüme ve gelişme sıklıkla aynı anlamda kullanılmakta olup, oysa ifade edilen biyolojik özellikleri farklıdır. 
• Büyüme; vücut kitlesinin artışıdır. Çocuğun vücut ölçülerinde zaman içinde ortaya çıkan değişikliklerle ifade edilir. Bu nedenle büyümenin izlenmesi amacıyla sıklıkla vücut ağırlığı ve boy uzunluluğu kullanılır.
• Yeterli ve dengeli beslenmeyen çocuklar, sağlıklı büyüyemezler.
• Büyüme üzerinde etkili iki faktör vardır. 
• Genetik faktörler 
• Genetik özellikler sabittir ve değiştirilemezler
• Büyüme potansiyelini belirler.
• Çevresel faktörler 
• Bir kısmı anne karnında, bir kısmı da hem anne karnında hem de doğduktan sonra etkiler. (annenin sigara içmesi, beslenmesi, hastalıklar gibi) 
• Ateşli hastalıklar
• Kronik hastalıklar ( böbrek ve kalp hastalıkları gibi uzun süreli hastalıklar)
• Emilim bozuklukları
• Hormon hastalıkları

• Beslenmede ilk 5 yıl çok önemlidir.  ilk 5 yıl beslenme en büyük etken olup, sonrasında ise büyüme hormonu etkilidir. 
• Ek besinle mümkün ise 4.aydan önce başlanmamalı. 4.aydan önce ek besin alan bebeklerde alerjik reaksiyonların oluşma ihtimali daha yüksektir. 
• 6.aydan sonra büyüme hızı yarı yarıya  düşmekte olup, çocukta iştah azalmaktadır.
• Büyüme hızı yetersiz ise, çocukta emilim bozukluğu olabilir.Bu durumda doktorunuza başvurmanız gerekmektedir.
• Çocuk ilk 6 ay anne sütü ile beslendikten sonra ikinci 6 aylık dönemde ek gıdalar ile beslenerek,beslenme becerisini kazanmaya başlamadı. 
• Bir çocuğun beslenme becerisi sıvı alımı ile başlayıp, çiğneme ve yutma eylemi ile süregelen bir beceri kazanma sürecidir. 
• Bu süreci etkileyen en önemli faktör, çocuk ve onu besleyen kişi arasındaki etkileşimdir. 
• İkinci 6. ayda özellikle gündüz artan miktarda ek besinler verilmeli.
• Tombul olan çocuklar ilerleyen yıllarda kilo almaya yatkın çocuklar olacaktır.
• İştahsızlık; sağlıklı çocukta organik, psikososyal ve davranışsal sorunlar nedeniyle yaşanan beslenme güçlüğü 
• Çocuk ile yemek saatlerinde, kontrolü ele almaya çalışmak, aşırı baskı ve kontrolcü olmak, kontrol savaşı, güç savaşına girmek sonucunda tepki göstererek çocukta iştahsızlık olarak yorumlanan beslenme problemlerinin ortaya çıkmasına neden olur.
• Çocuk acıkınca yemek talep edecektir. Bu sebeple yemesi için ısrarcı olunmamalı.
• Bebek bizler ile birlikte yemek yemeli. Kendisi ile anne-babasınında yemek yediğini görmeli. Bebek doyduğu zaman kafasını çevirmektedir. O an yemeğe kesinlikle zorlanmamalı, tabak önünden alınması ve bebek sevilmeli.
• Çocuklara mücver sebzeyi yenilebilir kılmaktadır.
• Bebekler ıslak lezzetleri kuru yemeklerden daha çok sevmektedir 
• Esmer şeker, beyaz şekere pekmez katılarak yapılmaktadır.  
• Bebeğin yediği miktar değil, besin değeri önemlidir.
• Çocuğunuzun zekasını, eşinizin ve sizin zekanız belirler.
• Her çocuk kendi genetik takvimine göre diş çıkartı

• 4-6 aylık bebek;
• Çok az bir destekle veya desteksiz oturabilir,
• kaşıkla beslenmek istenildiğinde ağzını açabilir,
• Bardaktan yardımla içebilir,
• Biberonu eliyle tutup kendini besleyebilir,
• Yenidoğan refleksleri kaybolmaktadır,
• İlk dişleri çıkmak üzerdir veya çıkmıştır.
• Ağzı ile cisimleri tanımaya çalışır.
• 8.ayın sonunda  bebek;
• Katı yiyecekleri çiğnemeye başlar,
• Yemek yedirilmeye başlandığı sırada etrafındaki cisimler ile ilgilenir.
• Yemek bittiğinde başını çevirir.
• 9.ayın sonunda bebek;
• Beslenme sırasında kaşığı tutmaya çalışır,
• Cisimleri yere atıp onları tekrar bulmaya çalışır, 
• Yüzüstü yatarken kendi kendine oturmayı öğrenir,
• Küçük cisimlere karşı ilgisi artar. 
• 12. ayın sonunda; 
• İstemediği şeyleri geri itmesini öğrenir, 
• anne- babanın tepsini inceler 
• Başını hayır anlamında sallamayı öğrenir.

• İştahsızlık;Çocuk gün içinde az besin alır,yiyeceklere kayıtsız ise iştahsızlık vardır. Eğer büyüme hızı yeterli ve her grup besinden alıyor ise sorun yoktur. 
• İştahsızlık olarak değerlendirilen davanış modelleri; 
• Katı yiyecekleri reddedenler; genelde 5 yaş üzerinde, çok süt içer, katı yiyecek yemezler, demir eksikliği çok sık gelişir. 
• Masa adabı geliştiremeyenler; çok aktif çocuklardır, sabırları yoktur, masada yemek yemeği öğrenemezler, anneler peşlerinden koşarak yedirirler. 
• Aşırı seçiciler ; marka değişince bile tadını  ayırt ederler, dönem dönem tercih ettikleri değişir, sosyal ortamlarda beslenmeleri çok zordur. 
• Yaşlarına uygun yemek yemeyenler
• Sebze ve meyve aynı besin grubundandır. 
• Eğer çocuğunuz besin seçiyor ise bunu farklı biçimlerde gizleyerek vermeyi denemeliyiz.
• Çocuğun kendi yemeğini tercih etme hakkı vardır. 

Umarım açıklayıcı ve anlaşır bir dil ile aktarabilmişimdir. Anneysen.com ' a tekrardan bu güzel ve başarılı etkinlik için teşekkür ederim.

Sevgiler,